قوانین مربوط به تسویه روزانه براساس مصوبه هیأت مدیره سازمان بورس


با توجه به قیمت های معامله هر روز مابه التفاوت قیمت تسویه نسبت به روز قبل با توجه به موقیت مشتری از حساب او کم و یا به حساب او واریز می شود.

متن قانون بورس در زمینه تسویه در ادامه مطالب


ماده 28: هر مشتری باید جهت انجام معاملات آتی، حسابی تحت عنوان" حساب عملیاتی مشتری" نزد

بانکی که بدین منظور توسط اتاق پایاپای معرفی می شود، افتتاح نماید. در زمان افتتاح حساب، مشتری

اذن تصرف در حساب مذکور را جهت انجام عملیات "به روز رسانی حساب ها"، مطابق مقررات این

دستورالعمل به اتاق پایاپای خواهد داد.

تبصره: نقل وانتقالات وجوه جهت تسویه حساب مشتریان توسط "اتاق پایاپای" انجام می گیرد.

ماده29: " اتاق پایاپای" متناسب با تعداد"موقعیت تعهدی باز" هر مشتری و میزان "وجه تضمین اولیه"

هر "قرارداد آتی"، اقدام به مسدود نمودن حساب نامبرده می نماید.

مادة 30:"دوره تسویه روزانه" بعد از پایان معاملات آغاز می گردد و تا یک ساعت قبل از پایان جلسه

معاملات روز بعد ادامه خواهد یافت.

مادة 31: اتاق پایاپای بر اساس "قیمت تسویه روزانه" ، عملیات "به روز رسانی حساب ها" را به شرح

زیر انجام می دهد:

-1 در مورد "موقعیت های تعهدی باز"، تفاوت ارزش دارایی تعهد شده در "قرارداد آتی" را بر حسب

تفاوت " قیمت تسویه روزانه" روزمعاملاتی جاری با روز معاملاتی قبل محاسبه و به حساب مشتریان

منظور می نماید.

-2 در صورتی که پس از انجام عملیات بند فوق "وجه تضمین اولیه" مشتری از سطح "حداقل وجه

تضمین" کمترشود، اتاق پایاپای "اخطاریه افزایش وجه تضمین" را برای کارگزار مربوطه ارسال می

نماید.

ماده 32: کارگزاران موظفند بلافاصله پس از دریافت "اخطاریه افزایش وجه تضمین" مراتب را به

اطلاع مشتری مربوطه برسانند تا وی نسبت به پرداخت "وجه تضمین جبرانی"خود ظرف مهلت زمانی

مقرر اقدام نماید.

تبصره 1:: "وجه تضمین جبرانی" حداکثر تا یک ساعت قبل از پایان جلسه معاملاتی روز کاری بعد باید

پرداخت شود.

تبصره 2: ایجاد "موقعیت تعهدی باز" جدید برای مشتریانی که "اخطاریه افزایش وجه تضمین"

دریافت کرده اند، پس از پرداخت "وجه تضمین جبرانی" مقدور می باشد.

ماده 33: در صورتیکه "مشتری" تا پایان مهلت مقرر نسبت به واریز "وجه تضمین جبرانی" و اصلاح

موجودی حساب خود تا سطح "وجه تضمین اولیه" اقدام ننماید، کارگزار مربوطه حسب دستور اتاق

پایاپای اقدام به بستن تمام یا بخشی از "موقعیتهای تعهدی باز" مشتری جهت تامین "وجه تضمین

جبرانی" مورد نیاز می نماید.

ماده 34: در صورتیکه کارگزار نتواند از محل بستن موقعیت معاملاتی مشتری در ساعات معاملات

عادی، اقدام به تامین "وجه تضمین جبرانی" نماید، در "بازار جبرانی" نسبت به اجرای آن اقدام خواهد

نمود.

تبصره 1 : ضوابط اجرایی "بازار جبرانی" به تصویب هیئت مدیرة "بورس" خواهد رسید.

تبصره 2: درصورتیکه بستن موقعیت های تعهدی مشتری در "بازار جبرانی" پوشش دهنده تعهدات وی

نباشد،این تعهدات از محل موجودی کارگزار مربوطه و یا تضمین های وی نزد "اتاق پایاپای"تامین می

شود.

ماده 35: در صورتیکه مشتری اقدام به "بستن موقعیت" خود نماید تفاوت "ارزش قرارداد" معکوس با

ارزش دارایی تعهد شده در "قرارداد آتی" بر حسب آخرین" قیمت تسویه روزانه" به حساب مشتری

منظور می شود.

ماده 36: در پایان هر روز معاملاتی، "قیمت تسویه روزانه" براساس رویه های ذیل محاسبه می گردد:

الف- "قیمت تسویه روزانه"، میانگین وزنی قیمت معاملات انجام شده طی 30 دقیقه پایانی آخرین

"جلسه معاملات " آن روز معاملاتی است.

ب- در صورتیکه حجم معاملات در دوره زمانی بند الف کمتر از 20 درصد کل معاملات همان روز

باشد، "قیمت تسویه روزانه"، میانگین وزنی قیمت معاملات انجام شده طی یک ساعت پایانی آخرین

"جلسه معاملات " آ نروز معاملاتی است.

ج- در صورتیکه حجم معاملات در دوره زمانی بند ب کمتر از 20 درصد کل معاملات همان روز

باشد، "قیمت تسویه روزانه" میانگین وزنی قیمت کل معاملات روزانه " قرارداد آتی" می باشد.

د- در صورتیکه در یک روز معاملاتی، " قرارداد آتی" معامله انجام نشود، میانگین قیمت بهترین

سفارش خرید و فروش ثبت شده در سامانة معاملاتی که در محدوده مجاز نوسان قیمت روزانه قرار

داشته باشد، در لحظۀ اتمام آخرین "جلسه معاملات " آنروز، محاسبه و به عنوان "قیمت تسویه روزانه"در نظر گرفته خواهد شد.

 ه-در صورتی که تعیین"قیمت تسویه روزانه" به هیچیک از روش های فوق ممکن نباشد، "قیمت

تسویة روزانه" توسط "کمیته آتی" و بصورت تئوریک محاسبه می گردد. روش محاسبه تئوریک"

قیمت تسویه روزانه" به پیشنهاد "کمیته آتی" به تصویب هیئت مدیرة "بورس" خواهد رسید.

ماده 37: اتاق پایاپای پس از اعلام "قیمت تسویه روزانه"، باید تا پایان ساعات کاری همان روز

گزارش تسویه را برای کارگزاران ارسال نماید. این گزارش شامل حداقل اطلاعات مربوط به هر

کارگزار به تفکیک مشتریان وی به شرح ذیل می باشد:

-1 تعداد "موقعیت های تعهدی باز" موجود

-2 تعداد "موقعیت های تعهدی" بسته شده طی روز

-3 تعداد "موقعیت های تعهدی" بازشده طی روز

-4 میزان وجه تضمین موجود

-5 میزان "وجه تضمین اولیه" مورد نیاز

6- "وجه تضمین جبرانی"

-7 کارمزدها

ماده 38: کارگزاران باید پس از دریافت گزارش تسویه، آن را بررسی و در صورت هر گونه مغایرت

موضوع را تا 30 دقیقه قبل از شروع بازار روز کاری بعد کتباً به "بورس" گزارش کنند. عدم ارائه

گزارش طی مهلت مقرر به "بورس" به منزله تایید گزارش تسویه و اسقاط حق اعتراض به آن از سوی

کارگزاران می باشد.